Foto's als onmisbaar geheugen

Wat was ik teleurgesteld! Het huis waar ik zo naar had uitgekeken leek totaal niet op de woning in mijn herinnering. Tuttige luifeltjes boven de ramen en grijze muren. Waar waren die kalkwitte muren en de houten veranda gebleven?

Met mijn kinderen stond ik op de stoep van het huis waar ik de eerste jaren van mijn leven heb doorgebracht. Het staat in Otrobanda, een oude wijk in het Curaçaose Willemstad. Ik hoopte nog even dat ik voor het verkeerde huis stond, maar nee dit was echt nummer 28. We maakten een praatje met de zus van de huidige eigenaar, die vertelde dat haar broer de woning nu verhuurt voor short stay.

Gelukkig zijn er nog de foto’s. Eenmaal in Nederland pakte ik het fotoalbum met beeld van mijn ouderlijk huis. ‘Zie je nou wel, het zag er echt heel anders uit.’ De veranda was nog open en de muren wit. Okay, het is lang geleden maar ik heb het niet mooier gemaakt dan het was. Het bewijst maar weer de waarde van het bewaren van foto’s. De tijd snelt door, maar in foto’s staat ze even stil.

Een kleine wereld

Op Curaçao kwam ik nog een bekende tegen. Op de muren van een klein museum hing een foto die fotograaf Robert Soublette maakte in 1885 van de Handelskade in Willemstad. Een foto die ook in het Nederlands Fotomuseum hangt. Met zijn zoon Tito had Robert Soublette tussen 1880 en 1920 een toonaangevende fotostudio in Willemstad, genaamd Soublette et fils. De foto van de drukke handelskade is opgenomen in de Eregalerij van de Nederlandse fotografie, omdat de bijzondere compositie de bedrijvigheid van Willemstad in die tijd zo goed verbeeldt. In Nederland is Soublette nog niet zo bekend, maar op Curaçao kom je zijn foto’s vaak tegen, op de muur van een hotel, in het Maritiem Museum of hier in dit kleine museumpje langs de weg naar Westpunt.

Een nieuwe lichting

Intussen wordt een nieuwe generatie Curaçaose fotografen opgeleid bij het Instituto Buena Bista, verderop in Willemstad. Deze instelling, in 2003 opgericht door kunstenaars David Bade en Tirzo Martha, geeft jongeren tussen de veertien en vijfentwintig jaar een vooropleiding voor een kunstacademie of een andere creatieve opleiding. Met trots vertelt Tirzo Martha dat er inmiddels al honderd van hun oud-leerlingen aan Nederlandse academies studeren of hebben gestudeerd. Sinds twee jaar hebben ze er ook een fotostudio. Eerst leren de leerlingen er zelf een camera te maken, dan gaan ze fotograferen.

Bijzondere locatie

Het Instituto Buena Bista zit op het terrein van een psychiatrische kliniek, waarvan de bewoners wekelijks werken in de ateliers en zich even iets anders voelen dan patiënt. Vooral voor de geluidsstudio staan dan lange rijen.

Tirzo Martha heeft zelf een groot atelier op het terrein, waar zijn nieuwste werken staan, en hij borrelt alweer van plannen voor nieuwe projecten. Lachend vertelt hij dat de patiënten hem regelmatig vragen: ‘Wie is hier nou crazy?’